Ερωτήσεις & Απαντήσεις


1) Τι σημαίνει σεξουαλικός προσανατολισμός;


Σαν σεξουαλικό προσανατολισμό θεωρούμε την συναισθηματική, σεξουαλική, τρυφερή ή άλλη έλξη που αισθανόμαστε για κάποιον άλλο άνθρωπο. Ξεχωρίζει εύκολα από τα άλλα στοιχεία της σεξουαλικότητας, όπως το βιολογικό φύλο, την ταυτότητα φύλου (άντρας ή γυναίκα με την ψυχολογική έννοια) και το κοινωνικό φύλο (νόρμες που αφορούν την αρρενωπή ή θηλυπρεπή συμπεριφορά).

Ως εκ τούτου, είναι αδύνατον να οριοθετηθεί - με την στενή έννοια - εφόσον περιλαμβάνει όλο το φάσμα των σεξουαλικοτήτων από την αποκλειστική ομοφυλοφιλία μέχρι την αποκλειστική ετεροφυλία, συμπεριλαμβανομένων και των μορφών αμφιφυλοφιλίας. Επιπροσθέτως, ο σεξουαλικός προσανατολισμός διαφέρει από την σεξουαλική συμπεριφορά γιατί σχετίζεται με συναισθήματα και το πώς αυτοπροσδιορίζεται κάποιος.


2) Τι αναγκάζει έναν άνθρωπο να υιοθετεί συγκεκριμένο σεξουαλικό προσανατολισμό;


Υπάρχουν διάφορες θεωρίες, αν και οι περισσότεροι επιστήμονες συμφωνούν πως είναι πιθανότατα αποτέλεσμα των περίπλοκων δράσεων ανάμεσα σε διάφορους παράγοντες. Επίσης, διαμορφώνεται στους περισσότερους ανθρώπους σε νεαρή ηλικία. Αυτό που έχει σημασία είναι να μην στεκόμαστε στα αίτια που διαμορφώνουν τον ένα ή τον άλλο σεξουαλικό προσανατολισμό, αλλά στο ότι τα αίτια αυτά είναι διαφορετικά από άνθρωπο σε άνθρωπο με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η στερεοτυπική ερμηνεία του όρου.


3) Θα μπορούσε να είναι θέμα επιλογής;


Όχι. Είναι αδύνατον ένας άνθρωπος να επιλέξει αν θέλει να είναι ομοφυλόφιλος ή ετερόφυλος. Τα πρώτα δείγματα του σεξουαλικού προσανατολισμού που θα έχει κάποιος αρχίζουν να εμφανίζονται στην εφηβεία και χωρίς να έχει υπάρξει καμία σεξουαλική επαφή ή εμπειρία. Μπορούμε, όμως, να επιλέξουμε πως θα αντιμετωπίσουμε τα συναισθήματα που μας δημιουργούνται και οι ψυχολόγοι δεν θεωρούν πως ο σεξουαλικός προσανατολισμός είναι συνειδητή επιλογή που θα μπορούσε κάποια στιγμή να αλλάξει.


4) Υπάρχει θεραπεία;


Όχι ο σεξουαλικός προσανατολισμός είναι κάτι που δεν αλλάζει. Λίγα είναι τα άτομα που αισθάνονται άβολα με το σεξουαλικό τους προσανατολισμό, σε σημείο που να θέλουν ν' αλλάξουν, αλλά αυτό οφείλεται κυρίως σε πιέσεις που δέχονται από το οικογενειακό ή κοινωνικό τους περιβάλλον ώστε να αναζητήσουν ψυχιατρική βοήθεια, πράγμα που θα έκανε και κάθε ετερόφυλος κάτω από ανάλογες συνθήκες. Η αλήθεια είναι πως κανένας ψυχολόγος, ψυχίατρος ή ψυχαναλυτής (πλην σπανίων, δυστυχώς, παραδειγμάτων) δεν θεωρεί ασθένεια την ομοφυλοφιλία, απλά προσφέρει την βοήθεια και τις γνώσεις του όταν ένα άτομο θελήσει να αποκαλύψει τον σεξουαλικό του προσανατολισμό ή πιέζεται από το περιβάλλον τους.


5) Είναι η ομοφυλοφιλία ψυχική ασθένεια ή συναισθηματικό πρόβλημα;


Κάθε άλλο. Ο κλάδος της ψυχιατρικής και ψυχολογίας δεν θεωρεί πλέον πως η ομοφυλοφιλία είναι ασθένεια και κατέληξε στο συμπέρασμα αυτό μετά από 35 χρόνια αντικειμενικής και επισταμένης έρευνας. Αξίζει ν' αναφέρουμε πως οι ειδικοί θεωρούσαν στο παρελθόν τον ομοερωτικό προσανατολισμό σαν ψυχική ασθένεια - όπως και η κοινωνία - λόγω ελλιπούς ή προκατειλημμένης πληροφόρησης. Οι προκαταλήψεις άρχισαν να γκρεμίζονται μία προς μία μετά το 1973 όταν η Ένωση Αμερικάνων Ψυχιάτρων αφαίρεσε την ομοφυλοφιλία από τον κατάλογο των ψυχικών νοσημάτων.


6) Πόσο καλός μπορεί να είναι ένας γονέας με ομοερωτικό προσανατολισμό;


Το πόσο καλός ή κακός είναι ένας γονέας δεν εξαρτάται από τον σεξουαλικό του προσανατολισμό. Σύμφωνα με τα πορίσματα μελετών (κυρίως σε ΗΠΑ), οι οποίες έγιναν σε παιδιά γονέων με ομοερωτικό και ετεροερωτικό σεξουαλικό προσανατολισμό, δεν υπήρξαν αξιοσημείωτες διαφορές σε ότι αφορά την ευφυΐα, την ψυχολογική και κοινωνική προσαρμογή και την δημοτικότητα σε φίλους και συμμαθητές. Αυτό που έχει σημασία να καταλάβουμε είναι πως ο σεξουαλικός προσανατολισμός του γονέα δεν έχει καμία απολύτως επίδραση στον σεξουαλικό προσανατολισμό του παιδιού.


7) Χρειάζεται να δηλώνουν ανοικτά τον σεξουαλικό προσανατολισμό τους;


Χρειάζεται γιατί έτσι δεν κρύβονται, δεν καλύπτονται πίσω από ψέματα και σε γενικές γραμμές είναι θέμα αυτοεκτίμησης, αυτοσεβασμού και θετικού παραδείγματος για την ευρύτερη lgbt κοινότητα.


8) Πόσο δύσκολη είναι αυτή η διαδικασία;


Εξαρτάται από τις διεργασίες που έχει κάνει κάθε μια και καθ' ένας μέσα του. Η αρχική συνειδητοποίηση του διαφορετικού σεξουαλικού προσανατολισμού δημιουργεί αναπόφευκτα συναισθήματα φόβου και ντροπής. Αισθάνονται μόνοι και γίνονται εύκολη λεία σε ρατσιστικά σχόλια και συχνά επιθέσεων βίας λόγω των προκαταλήψεων και της κακής πληροφόρησης της ευρύτερης κοινωνίας.


9) Υπάρχει τρόπος να ξεπεραστούν οι προκαταλήψεις;


Η σωστή και τεκμηριωμένη πληροφόρηση πάντα συμβάλλει στην κατάρριψη των προκαταλήψεων μιας κοινωνίας, αλλά αυτό σημαίνει πως ο κόσμος αυτής της κοινωνίας βλέπει και θέλει να βλέπει θετικά τη διαφορετικότητα. Επιπροσθέτως, θετικός είναι και ο ρόλος του κράτους με την μορφή της νομικής προστασίας της διαφορετικότητας.


10) Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της σωστής ενημέρωσης;


Η σωστή ενημέρωση σε θέματα σεξουαλικού προσανατολισμού παίζει μεγάλο ρόλο όχι μόνο στην άρση των διακρίσεων, αλλά δημιουργεί τις κατάλληλες θετικές συνθήκες ώστε η lgbt κοινότητα να μην αντιμετωπίζεται με αρνητικά σχόλια και τα μέλη της να μπορούν ελεύθερα να εκφράζουν τα συναισθήματα τους.